"Не любо - не слушай, а врать не мешай!"

Ёсць гарады, прыдуманыя Богам

Уладзімір Арлоў

Полацк… як ганарліва гучыць імя аднаго з самых старажытных гарадоў Кіеўскай Русі. Полацк… і мы нібы чуем журчанне Палаты, якая спяшаецца ў Заходнюю Дзвіну. Сапраўды, калі б не было Полацка, то яго абавязкова трэба было прыдумаць, але хапіла б нам фантазіі? Адказ з’яўляецца імгненна, канешне не.
Кожны з беларусаў мусіць хоць раз пабываць у Полацку, каб адчуць тую неверагодную атмасферу, якая пануе там. У Беларусі даволі шмат цікавых мясцін, але ў параўнанні з Полацкам яны цмянеюць. Гуляючы па вуліцах горада, гледзячы на гістарычныя будынкі, ты з галавой акунаешся ў вір гісторыі, час тут замірае, нават дыхаеш ты праз раз, каб не спугнуць гэта пачуццё. Полацк ветліва сустракае ўсіх, хто жадае наведаць яго і шчодра дорыць непаўторныя ўражанні, якія прабяраюць глыбока і надоўга.

Галоўная асацыяцыя з Полацкам – гэта, канешне ж, Ефрасіння Полацкая, унікальная жанчына, якая зрабіла сэнсам свайго жыцця дапамогу іншым. Як мала такіх людзей у свеце, і як бы змяніўся свет, каб такіх людзей, як яна, было б больш! Адукаваная дзяўчына жыла ў келлі, у якой знаходзілася бібліятэка, і шмат чытала. Зарабляла грошы перапісваннем кніг, але зарабляла не для сябе. Усё, што атрымлівала Ефрасіння, яна раздавала як міласціну. За гады жыцця яна зрабіла столькі, колькі шматлікія не могуць зрабіць пакаленнямі. Пад яе заступніцтвам быў заснаваны манастыр, пабудаваны храм, царква. Крыж Ефрасінні Полацкай, як непамерная рэлігійная каштоўнасць, знакаміты на ўвесь свет. Так, крыж страчаны, але я, як і ўсе вернікі, веру ў тое, што ён знойдзецца і вернецца да нас у свой час. Ефрасіння, першая жанчына кананізаваная ў святыя, мірна пакоіцца ў родным Полацку і дапамагае ўсім, хто шчыра просіць у яе дапамогі. Яна стала сапраўдным сімвалам Полацка.

Здалёк відаць жамчужыну архітэктуры дрэўняй Русі – Сафійскі сабор. Ён магутна ды станіста размясціўся на самым высокім беразе Заходняй Дзвіны. Для будаўніцтва сабора прыязджалі прафесійныя дойліды з розных краін свету. З цягам часу, разам з Полацкам, храм перажыў шматлікія перабудовы, пажары, разбурэнні і другія драматычны падзеі. Пасля апошняй з іх сабор стаў прадстаўляць сабой однаапсідную базіліку, арыентаваную на поўнач. Сабор атрымаў і новае рашэнне інтэр"еру. Але гэта ўсё не згубіла яго душы, якая гучыць арганнай музыкай і прасякнута духоўнасцю, дабрадзейнасцю і чымсьці узнёслым.

Цэнтрам духоўнага жыцця я бы назваў Спаса-Эўфрасін’неўскі манастыр, менавіта там знаходзяцца мошчы Прападобнай Ефрасінні Полацкай і копія крыжа.
Полацк не перастае здзіўляць нас, паступова адчыняючы свае таямніцы. Цікавасць вызываюць велізарныя валуны з выбітымі на іх крыжамі, выяўленыя па плыні Заходняй Дзвіны і на сушы. Яны атрымалі назву Барысавы камяні па імя полацкага князя Барыса Усяслававіча. Першапачаткова лічылі, што іх прызначэнне – гэта адзначаць маршруты гандлёвых шляхоў, але я ўсё ж лічу, што яны раней былі сімваламі язычніцтва, а толькі потым, пры хрысціянізацыі насельніцтва, на іх былі вычэсваны крыжы ды надпісы. Зараз захавалася толькі чатыры камяні, адзін з якіх знойдзены ў пяці кіламетрах ад Полацка і усталяваны ў Сафійскага сабора.
Славутасцю Полацка я б назваў і Чырвоны мост, які пракладзены праз раку Палата і атрымаў сваю назву ў памяць аб кровапралітным баі паміж рускімі і французамі падчас Айчыннай вайны 1812 года.

І гэта яшчэ не ўсё, у Полацку ёсць шмат помнікаў. Напрыклад, помнік першадрукару Францыску Скарыну – вядомаму палачаніну. Менавіта ў родным Полацку Скарына атрымаў першапачатковую адукацыю. Недалёка знаходзіцца помнік Сімеону Полацкаму, таксама палачаніну, аднаму з ранніх прадстаўнікоў рускамоўнай сілабічнай паэзіі. Пра тое, што сваё годнае месца ў Полацку займае помнік Ефрасінні Полацкай, і казаць не трэба. Вось цікава, што да іх арганічна ўпісаўся помнік Усяславу Чарадзею, бо гэта паганскі персанаж. У Полацку знаходзіцца помнік літары «Ў», адзіны ў Беларусі.

Не сказаць пра тое, што Полацк з’яўляецца геаграфічным цэнтрам Еўропы, проста немагчыма. Месца цэнтра пазначана помнікам у выглядзе компаса. Калі падумаць, то Полацк не толькі фактычны геаграфічны цэнтр, а сапраўднае сэрца Ероўпы, бо з’яўляецца горадам духоўным, горадам прасвятлення.
Усех наведавальнікаў Полацка сардэчна запрашаюць шматлікія музеі: музей Беларускага кнігадрукавання, Краязнаўчы музей, Прыродна-экалагічны музей, Дзіцячы музей, домік Пятра I (цікавы тым, што там, па лягендах, спыняўся сам цар), а таксама музей-бібліятэка Сімяона Полацкага, Музей баявой славы, музей ткацтва і іншыя.

Пра Полацк можна размаўляць гадзінамі, у кожным сказе выкарыстоўваючы словы: магутны, непаўторны, найпрыгажэйшы, магчыма абыйсці ўсе музеі Полацка, наведаць саборы ды храмы, захапіцца шматлікімі помнікамі, прагуляцца па Кургану баявой славы, паглядзець на Вечны агонь ці проста спусціцца да берага Заходняй Дзвіны. Што бы ты ні рабіў, гэта застанецца ў тваім сэрцы, у тваёй памяці назаўсёды, бо Полацк – гэта горад, у які хочацца вярнуцца.

© Аляксандр Бельскі, 2012

Долго до Полоцка ехать не придется. Если любишь комфорт, стук колес и хочешь чая от проводницы - тогда путешествуй поездом. Прямой под номером 683Б из Минска ходит только по пятницам, но ведь это отличный повод рвануть в культурную столицу на выходные. Тем более вернуться в «город Солнца» можешь на 626Б - в понедельник утром уже увидишь привычную Бобруйскую. Если хочешь встретить в Полоцке рассвет (к примеру, возле Софийского собора), выбирай любой день, а, точнее, вечер, покупай билет на поезд №625Б - в 4:27 уже будешь «у старажытным». Любая из вышеназванных поездок обойдется в € 3,5. Кстати, недавно открыли крутой рейс № 706Б из Могилева (тот самый бизнес-класс), ездит каждый день и довезет до Полоцка всего за 4 часа. Ищи подходящий для тебя вариант и покупай билеты на сайте rw.by .

Большинство полочан и новополочан предпочитают маршрутки - так дома можно оказаться максимально быстро, да и под расписание подстраиваться не надо - знаменитые «мерседесы» и «фольксвагены» курсируют из Минска каждый час. К слову, на такие поездки всегда ажиотаж, поэтому лучше заранее забронировать местечко по телефону или онлайн . Стоимость маршрутки колеблется от € 3 до € 3,5.

Есть машина? Тогда включай зажигание, расстояния достаточно комфортные: из Витебска ехать всего 100 км, из Могилева и Минска - около 250, прибавь еще 200 км - получится приблизительное расстояние от Гомеля и Гродно. Дальше всех находится Брест - почти 600 км, но ничего - по трассе М1 и они пролетят незаметно.

Кстати, если любишь посещать сразу несколько мест либо просто захочешь еще глубже окунуться в историю, то можешь отправиться в Смоленск или Псков. Расстояние до любого из них - чуть более 250 километров.

Гостиниц в Полоцке всего две, первая из них, как и положено, сохранилась еще с советского времени. Зато там не просто номера, а целый гостиничный комплекс, да еще и в самом центре: ресторан, парикмахерская и даже кафетерий. Комнаты в гостиничном комплексе «Славянский» (пр-т Ф. Скорины, 13) обойдутся от € 12 с человека за двухместный номер до € 71 за люкс. На сайте пишут, что в отеле часто останавливаются иностранные политические деятели, депутаты и артисты. Если есть желание почувствовать себя «зоркай» в Полоцке - добро пожаловать!

Вторая гостиница с красивым названием «Парус» (ул. Нижне-Покровская, 50а) находится на берегу Двины (крутой вид из окна обеспечен), на базе центра по гребным видам спорта. Тебе предложат одно- и двухместные номера от € 12 до € 27. А, если заплатишь чуть больше, сможешь сходить в тренажерный зал или позаниматься фитнесом, а там того и гляди попадешь на тренировку с гребцами. В таком случае отличный водный тур по Полоцку обеспечен!

Вариантов альтернативного жилья в Полоцке и окрестностях чуть больше. Один из самых удачных - «София Хостел» (пер. Шмидта, 20) . Нужно лишь проехать несколько остановок от вокзала (подсказка: на автобусе или маршрутке с номером 4). Номера - от € 7 (койка в шестиместном) до € 32 (семейный люкс). Wi-fi, бесплатный чай и кофе, фены, утюги - все соответствующие плюшки прилагаются. При желании и за определенную плату можно арендовать беседку или баньку: чем не вариант после насыщенного экскурсионного дня? Кстати, в хостеле можно арендовать велосипед, а это отличный способ передвижения по Полоцку.

Всегда есть вариант снять квартиру. Сайты в помощь: «Из рук в руки» и «OLX.by» .

Если путешествуешь большой компанией (8-10 человек), можно остановиться в агроусадьбе «Охотный двор» (д. Бобыничи, ул. Школьная, 1а) . Правда, от Полоцка придется чуть отъехать. Стоимость номеров разнится в зависимости от времени года и от дня недели, но, в среднем, около € 90-140 за домик. Развлечений там уйма: площадки для волейбола и футбола, батуты, столы для настольного тенниса, велосипеды - все для отдыха с друзьями. Хочешь уединиться - для таких случаев там есть Xbox, к примеру. Ну и самое главное: все домики рядом с озером, а там - рыбачь, плавай, все, что душеньке угодно.

Если компания не такая большая, а подобного отдыха все же хочется, обрати внимание на мини-гостиницу «Гостиный двор» (д. Экимань, ул. Школьная, 1а) , что в деревне меж Полоцком и Новополоцком. Озера не обещаем, зато там есть отличный сад, крутой ресторан и номера с большими кроватями. Их стоимость колеблется от € 18 до € 60 (в «люксах» тебя ждет «queen-size»-кровать и гидромассаж).

В соседнем Новополоцке (до него чуть менее 10 километров) - еще парочка мест, где ты можешь разместиться. Прямо на центральной площади стоит «патриотичная» гостиница «Беларусь» (ул. Кирова, 2) . Выбор номеров и их стоимость достаточно широка: от € 13 до € 74. Будет хорошее настроение - можно зайти в игровой клуб или развлекательный комплекс на территории отеля.

Если вид на площадь не привлекает, совсем рядом с Новополоцком есть отель «Кентавр» (д. Коптево, 15) - там твои окна будут выходить на Западную Двину. Цены довольно стандартные: от € 15 до € 78, зато пишут, что здесь просто-таки отличный персонал и, как говорится, «европейский сервис». Хотя если что-то пойдет не так, то злость можно выплеснуть в игре в пейнтбол или лазертаг - условия в «Кентавре» имеются.

Достопримечательности в Полоцке расположены достаточно концентрированно, но лучше прочти наши советы, чтобы точно ничего не упустить. Первым делом двигай к своеобразной точке отсчета для полочан - Софийскому собору (ул. Замковая, 1) . Место действительно уникальное: это первый каменный храм на территории Беларуси, да и подобных соборов у восточных славян всего три (остальные два в Киеве и Великом Новгороде) - чем не показатель статусности? И несмотря на то, что здание не сохранилось в первоначальном виде, впечатляет оно и сейчас. Кстати, в свое время там, как утверждают некоторые историки , даже шалил Петр I. Сейчас такое тебе вряд ли позволят: в соборе находится музей , а потому пристальные бабушки за всем проследят. К слову, посещение «Софийки» будет стоить € 2,5, а если с аудиогидом, то на € 0,5 больше. Денег жалеть не стоит: посмотришь на красоту, погуляешь по подвалам, где можно увидеть фрагменты той самой первой постройки, а еще откроешь рот при виде одного из самых крутых органов Беларуси. Последний, конечно, обязательно нужно еще и услышать - афишу концертов смотри на сайте .

Выйдя из собора, обрати внимание, какой вид открывается на Западную Двину (храм раньше находился на территории Верхнего Замка) - обязательно полюбуйся и запили фотокарточку. Засмотревшись, не упусти из вида Борисов камень . Этот валун родом прямо из XII века, его нашли на дне Двины и поставили здесь. Надпись на нем оставил, вероятнее всего, князь Борис - все это, чтобы привлечь внимание высших сил. Сейчас, конечно, верят в то, что камень исполняет желания, поэтому лови методику: прислоняешься к камню, загадываешь желание, обходишь валун трижды - готово. С таким-то ритуалом все точно исполнится.

Дальше спускайся по лестнице и прямо перед тобой будет Нижне-Покровская улица : еще пару десятилетий тому это была улица Ленина, но сейчас ей, к счастью, вернули историческое название. Нижне-Покровская, наверное, самая нежная и уютная улица в Полоцке. Что делает ее такой, сложно сказать: может, текущая параллельно Западная Двина, возможно, двухэтажные постройки XVIII века - гулять здесь тебе точно не надоест. А если захочешь познакомиться с историей улицы подробнее, то загляни в музей с интересным названием «Прогулка по Нижне-Покровской» (ул. Нижне-Покровская, 33) - за € 1 тебе там все расскажут. Нет заветной монетки? Скачай бесплатный аудиогид и слушай на здоровье!

На улице на самом деле спрятано немалое количество музеев, Краеведческий (ул. Нижне-Покровская, 11) , к примеру. Если считаешь, что подобными экспозициями ты уже сыт(-а) по горло, посмотри на него хотя бы снаружи. Раньше там находилась лютеранская кирха. История Полоцка - вещь интересная, поэтому рекомендуем зайти внутрь - всего за € 1,5. Периодически там проводят разные интерактивные экскурсии, .

Полоцк - настоящий город музеев. Здесь их целых 11. Поэтому продолжай движение, следующий остановочный пункт не менее интересный - Музей беларусского книгопечатания (ул. Нижне-Покровская, 11) . Здесь точно узнаешь все про Франциска Скорину, посмотришь на то, как создавались книги, и изучишь средневековые издания. В этом году книгопечатанию в Беларуси 500 лет, а потому в музее постарались на славу - точно напишешь что-то хорошее в книгу благодарностей. Стоимость - € 2,5.

Шагай дальше по улице и не забывай смотреть по сторонам: там есть памятники князю Андрею Ольгердовичу (а рядом - Музей средневекового рыцарства), а еще 23-ем гвардейцам. Наша следующая цель - Детский музей (ул. Нижне-Покровская, 46) . Такого нет нигде в Беларуси: здесь подробно рассказывают о разных предметах, начиная от спичечных этикеток и заканчивая фотоаппаратами. Экспозицию меняют раз в месяц. Естественно, сможешь полюбоваться в музее и творчеством самих детишек - милота. И все это чудо за € 1.

Затем сворачиваем в сквер на проспекте Франциска Скорины - там тоже много примечательных точек. Кстати, если приедешь в Полоцк в мае, возможно, даже идти никуда не захочется - каштаны цветут настолько красиво, что можно заполнить всю ленту инстаграма. Еще можно сфоткаться с памятником центру Европы (сквер на проспекте Скорины). Да, он в Полоцке. Ну почти: между нами говоря, центр Европы установили в 60-ти километрах от города, на озере Шо, но где-то в администрации решили, что Полоцк - место посолиднее. Еще момент: захочешь не просто фотографию - приобрети сертификат о том, что побывал(-а) в таком месте, чтобы показывать друзьям или повесить на стеночку.

Недалеко от «Центра Европы» сидит Симеон Полоцкий (ул. Свердлова, 5) . Человек в свое время и в поэзии себя проявил, и в педагогике (согласись, дети царя - это уровень), да еще и в богословии след оставил. А совсем рядом есть отличное граффити с изображением древнего Полоцка.

У тебя есть два варианта выхода из сквера: первый - площадь Франциска Скорины . Если окажешься летом, обязательно пройдись возле фонтана и окуни руки в воду вместе с детьми. Главное - не забудь взглянуть на памятник самому Скорине. Первопечатник был настоящим патриотом: учась за рубежом, Франциск хотел сделать образованным родной народ, писал для этого книги и параллельно, можно сказать, создавал беларусский язык.

Второй вариант - площадь Свободы . Людей здесь чаще всего немного, а площадь в последнее время засветилась только тем, что на ней упала новогодняя елка . В общем, отличное пространство, чтобы поснимать «бумеранги», например. Только не усердствуй - рядом райисполком. Если что, поблизости памятник букве «Ў». На площади находится памятник героям Отечественной войны 1812 года - восстановлен монумент по образцу 1850 года, когда его соорудили по проекту итальянского архитектора. В советское время памятник снесли, но около 10 лет назад полоцкий мэр решил вернуть наследие - результат теперь перед тобой.

Далее направляйся в место, где ты точно скажешь: «Мы в Беларуси?». Речь про Полоцкий государственный университет (ул. Стрелецкая, 4) , обучение в котором частично проходит в стенах бывшего иезуитского коллегиума. Здание ведет историю еще с XVII века, и даже сейчас атмосфера того времени воссоздана максимально: небольшие домики-корпуса, внутренний дворик с необычными часами, а еще памятник студенту. Стоит не только прогуляться по «городку», но и зайти внутрь: студенты - народ отзывчивый, охотно все покажут и расскажут.

По соседству с универом расположена местная Художественная галере (ул. Стрелецкая, 4А-4) (она тоже занимает один из корпусов бывшего коллегиума). За 2,5 € можешь посмотреть на фрески XII века или работы художников XX века, к примеру, «космические» полотна Язепа Дроздовича.

Продолжаем наш музейный трип. Следующий, на наш взгляд, является одним из самых интересных - Музей традиционного ручного ткачества Поозерья (ул. Войкова, 1) . Здесь можно узнать не только историю ткачества, но и историю всеми любимых вышиванок (мудрые экскурсоводы знают все секреты их узоров), а также услышать о том, как раньше выращивали и обрабатывали лен. В музее часто проводят разные фольклорные мероприятия, поэтому следи за афишей, а если скоро свадьба, то для тебя могут провести особенный обряд. Поход в такое уникальное место обойдется в € 1.

В день открытия следующего музея на улице стояла очередь метров 50, на то было две причины: необычная экспозиция и бесплатный вход. Сейчас билет в Природно-экологический музей (ул. Ф. Скорины, 11) стоит € 1,5, но интерес к экспонатам не убавился. Уже само место вызывает любопытство: музей находится в водонапорной башне. И не потому, что больше негде, в этом есть своя идея: поднимаясь по этажам, мы приходим к вершине своего экологического сознания. На пути к нему увидишь чучела животных, занесенных в Красную книгу, и посмотришь, насколько человек загрязняет планету. Жутковато, но полезно.

Не забудь прийти к памятнику Евфросиньи Полоцкой (между улицами Войкова и Коммунистической). У местных молодоженов есть такая традиция: после церемонии идти к святой и возлагать цветы к памятнику. Сама Евфросинья в свое время отказалась от брака, чтобы просвещать людей, переписывать и переводить книги. А еще построила в городе две церкви. Потому, посмотрев на памятник, отправляйся к Спасо-Евфросиньевскому монастырю (ул. Евфросиньи Полоцкой, 89), который ведет историю как раз с XII века, сейчас его лишь немного отреставрировали. Внутри Спасо-Преображенской церкви, которую в свое время возвели всего за 30 недель, обрати внимание на фрески, оставшиеся еще с древних времен.

Ну а после двигай в сторону «коня» - так в Полоцке удачно (или нет) сократили название памятника Всеславу Чародею (на перекрестке улиц Е. Полоцкой и Октябрьской). Это именно он принял решение построить в городе Софийский собор, чтобы показать миру могущество Полоцка. При нем княжество настолько расширило границы, что стало известным на всю Европу. Правителя же стали сравнивать с чародеем: поговаривали, что Всеслав - оборотень, мог и в птицу, и в волка превратиться. Такие слухи на пустом месте не появляются, делаем вывод: «топовый» был князь, как и памятник, впрочем - это первый конный монумент в Беларуси.

Хочешь совместить поездку с колоритным мероприятием? Каждый год в Полоцке проходит чемпионат по сбору черники (организаторы утверждают, что это настоящий экофэст) - собирай команду и приезжай. Если не улыбнется удача, скушаешь вкусный черничный пирог (их тут пекут аж на 200 кг) и посмотришь на творческие номера.

За сувенирами отправляйся в Галерею мастеров (пр-т Скорины, 7а) - в этой лавочке тебе точно понравится. Загляни в ТЦ «Манеж», который открылся совсем недавно и уже стал небольшой достопримечательностью для полочан. Каждую неделю там проводят концерты и мастер-классы, возможно, и тебе что-то придется по душе - афишу . Приблизительно раз в месяц в торговом центре проводят Pub Quiz , поэтому при желании можешь заглянуть и пораскинуть мозгами вместе с друзьями.

«Суши Шоп» (Октябрьский проезд, 9) : в кафешке уютно, хорошие цены, да и повара активно экспериментируют с меню. А еще у них работает доставка, так что можешь заказать себе сет прямо в отель (отзывы на этот счет отличные).

Обязательно найди блинную «Теремок» (возле ул. Гоголя, 16) . Схема проста: блинчики с разными начинками, - но это работает. Смотришь, как их тебе готовят, и уже ждешь-ждешь свой «с ветчиной и сыром». Есть подозрение, что создатели «Дэпо» в свое время побывали в Полоцке.

Для любителей «все и сразу» есть возможность посетить первый в Полоцке фуд-корт в ТЦ «Манеж» . Там и беларусский вариант KFC «Funny Chiken», и вкусненькая «Presto Pizza» , и еще одна возможность поесть суши в «Центр Суши» - выбор за тобой! Обязательно зацени кофе от знаменитой российской франшизы «Coffee Like» . Меню по стандарту: капучино, латте, эспрессо и вкусные раф и флэт-уайт.

Будешь гулять по скверу - зайди на кофе в «Quick Coffee» (пр-т Франциска Скорины, 11) . Полоцк в восторге, тебе тоже понравится - у ребят своя выпечка, напитки на любой вкус, панорамные окна и отличный дизайн.

За вкусным перекусом можешь съездить в Новополоцк. Заодно и город посмотришь: широкие проспекты, девятиэтажки по бокам - «сделано в СССР». Хотя, например, по кафе DoEat (ул. Молодежная, 92А) этого не скажешь - все стильно, вкусно, и по ценам хорошо: средняя стоимость бургера (именно на них делается упор) около € 2, ну где ты такое в Минске найдешь?

Если ходить в столовую уже не комильфо, а старой доброй «раздачи» захочется - загляни в «Smile Café» (ул. Молодежная, 121) . Там интерьер точно современнее, а еще делают вкусные пиццы, которые любит весь город.

Есть в городе и несколько хороших мест, где стоит задержаться, чтобы распробовать все блюда из меню: вот несколько предложений на любой вкус, цвет и кошелек.

Открылся недавно, но уже полюбился полочанам ресторан

Полацк - гэта буйны горад у Віцебскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Полацкага раёна. Горад Полацк - самы старажытны горад Беларусі. Упершыню ён згадваецца ў "Аповесці мінулых часоў" у 862 годзе. Але ў рэчаіснасці, горад відавочна яшчэ больш старажытны. На мяжы першага і другога тысячагоддзяў, як вядома, горад Полацк быў сталіцай аднайменнага княства - першай беларускай дзяржавы. У горадзе Полацку захавалася вельмі шмат розных архітэктурных помнікаў і славутасцяў. Адной з асноўных славутасцяў горада Полацка з"яўляецца будынак Сафійскага сабора.

Першапачаткова Сафійскі сабор у Полацку быў пабудаваны паміж 1044 і 1066 гадамі. Па некаторых звестках, на момант сваёй пабудовы Сафійскі сабор у Полацку быў першым і адзіным паўнавартасным каменным будынкам на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Хоць, магчыма, маецца на ўвазе тое, што гэта самы старажытны каменны будынак сярод тых, што захаваліся да нашых дзён (хоць ад арыгінала захаваліся толькі фрагменты падмуркаў і невялікія элементы муроў).

Аж да канца 16-га стагоддзя храм функцыянаваў і быў праваслаўным. Пасля падпісання Брэсцкай уніі ў 1596 годзе сабор перайшоў да уніятаў. Пасля пажару і частковага разбурэння 1607 года сабор некаторы час знаходзіўся ў запусценні. Але ў 1618 годзе сабор быў адноўлены і часткова перабудаваны. У 1642 годзе сабор зноў пацярпеў ад пажару, але зноў быў неўзабаве адноўлены. Падчас руска-польскай вайны Полацк быў узяты рускімі войскамі, таму з 1654 і да 1667 года Сафійскі сабор быў праваслаўным, а затым зноў перайшоў да уніятаў. Аднак, падчас Паўночнай вайны 1700-1721 гадоў у прытворы храма па загадзе цара Пятра I размясцілі парахавы склад, які 1 мая 1710 года выбухнуў, пасля чаго Сафійскі сабор быў цалкам разбураны і праляжаў у руінах да 1738 года.

Пасля гэтага, на тых падмурках Сафійскага сабора якія захаваліся ў стылі віленскага барока пабудавалі абсалютна новы храм, які ўяўляў з сябе двухвежавую базіліку. Ўзвядзенне новага храма было скончана ў 1750 годзе. Ізноў пабудаваны храм быў уніяцкім. Менавіта гэты храм і дайшоў да нашых дзён. Падчас Айчыннай вайны 1812 года храм выкарыстоўваўся французскімі войскамі як стайня. У далейшым, па ўсёй бачнасці, пуставаў. А ў 1839 годзе храм быў вернуты праваслаўным. У 1911-1914 гады быў праведзены капітальны рамонт сабора. У 1924 годзе ў рамках савецкай атэістычнай палітыкі царкву закрылі і размясцілі ў ёй краязнаўчы музей. У перыяд нямецкай акупацыі з 1942 па ліпень 1944 года Сафійскі сабор быў дзеючым, а потым быў ізноў зачынены.

З канца 1969 да 1983 года ў саборы праводзіліся рэстаўрацыйныя і архітэктурна-археалагічныя даследаванні. Пасля іх заканчэння ў будынку храма быў адкрыты музей гісторыі архітэктуры Сафійскага сабора і канцэртная зала камернай і арганнай музыкі. У 1985 годзе ў саборы быў збудаваны арган. Першы канцэрт быў дадзены 2 мая 1985 года.

Сёння сабор знаходзіцца ў выдатным стане. Гэты храм таксама ўваходзіць у склад Полацкага гісторыка-культурнага музея-запаведніка. Яго наведвае вельмі шмат турыстаў і падарожнікаў. Аднак, адзін раз у год, 5 чэрвеня, у дзень памяці Святой Еўфрасінні Полацкай, тут праходзіць праваслаўнае набажэнства. Затым ад Сафійскага сабора да Спаса-Еўфрасіннеўскага манастыра праходзіць хрэсны ход.

А вось ад арыгінальнага Сафійскага сабора 11-га стагоддзя захаваліся элементы падмурка, якія даступны да агляду ў ніжняй (падвальнай) частцы сабора, а таксама апсіда вышынёй каля дзевяці метраў з правага боку сабора. Гэтая апсіда - самае старажытнае збудаванне на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, з ліку тых, што захаваліся. Побач з Сафійскім саборам у Полацку размясціўся таксама Барысаў камень з надпісамі 12 стагоддзя, прывезены сюды з вёскі Падкасцельцы. А сам сабор вельмі маляўніча размяшчаецца над высокім берагам Заходняй Дзвіны.

Вельмі важнай славутасцю горада Полацка з"яўляецца комплекс будынкаў Спаса-Еўфрасіннеўскага жаночага манастыра. Гэты манастыр быў заснаваны самой Еўфрасінняй Полацкай ў 1125 годзе. Найбольш важным архітэктурным, культурным і гістарычным помнікам манастыра з"яўляецца Спаса-Праабражэнская царква пабудаваная паміж 1152 і 1161 гадамі дойлідам Іаанам. Гэты невялікі храм быў пабудаваны пад кіраўніцтвам Святой Еўфрасінні Полацкай. Да нашых дзён выдатна захаваўся арыгінальны храм 12-га стагоддзя, унутры якога таксама захавалася асабістая келля Прападобнай і арыгінальныя фрэскі 12-га стагоддзя. Дадзены храм гэта адзін з самых старажытных каменных будынкаў Беларусі, акрамя таго ён выдатна захаваўся. Каштоўнасць гэтага храма проста неймаверна вялікая. Таксама ў склад манастыра ўваходзяць і іншыя вельмі каштоўныя архітэктурныя помнікі. Цэнтральны храм манастыра - Крыжаўзвіжанскі сабор пабудаваны тут у 1897 годзе. Брама-званіца і яшчэ адна невялікая царква пабудаваныя тут у канцы 19-га стагоддзя. Адзін з манастырскіх карпусоў ўзвялі тут у пачатку 18-га стагоддзя. Іншыя пабудаваны пазней, у 1902 годзе і ў 1990-ых гадах.

Коратка апішам гісторыю манастыра. Так, ад моманту свайго заснавання і да канца 16-га стагоддзя манастыр заставаўся праваслаўным і дзеючым. У 1579 годзе Полацк быў узяты Стэфанам Баторыем, і ўвайшоў у склад Рэчы Паспалітай. Пасля гэтага ў 1580 годзе манастыр быў аддадзены езуітам. У 1654 годзе вернуты ў праваслаўе. У 1667 году зноў трапіў у рукі езуітаў, у падпарадкаванні якіх заставаўся да 1820 года. Затым езуіты пакінулі Полацк. Але яшчэ некаторы час манастыр заставаўся каталіцкім, ён быў перададзены ордэну піяраў. У 1832 годзе, пасля паражэння адпаведнага паўстання, кляштар быў вернуты праваслаўным і да 1840 года поўнасцю адноўлены. Далей манастыр працягваў функцыянаваць і пашырацца аж да пачатку 20-га стагоддзя.

У 1915 годзе, падчас Першай Сусветнай Вайны жыхаркі манастыра і царкоўныя каштоўнасці былі эвакуіраваны углыб Расеі. У 1921 году манастыр аднавіў працу ў Полацку, аднак неўзабаве, у 1925 годзе быў канчаткова зачынены. Аднак, у 1943 годзе, у ходзе Другой Сусветнай Вайны, акупацыйныя ўлады далі дазвол на аднаўленне працы манастыра. Пасля гэтага было пачата адраджэнне абіцелі. Ужо ў савецкі час, у 1961 годзе манастыр зноў быў зачынены, а яго цэнтральны храм стаў звычайным парафіяльным, але працягваў функцыянаваць.

Чарговае рашэнне аб аднаўленні работы манастыра было зноў прынята ў 1989 годзе. У 1990 годзе пасля правядзення некаторых аднаўленчых і рэстаўрацыйных работ манастыр зноў быў адчынены. З тых часоў і да нашых дзён ён бесперапынна функцыянуе. Сюды прыязджае вельмі шмат турыстаў і паломнікаў. Усе будынкі, храмы і іншыя архітэктурныя помнікі, якія адносяцца да манастыра ў нядаўні час, былі канчаткова выдатна адрэстаўраваны і зараз знаходзяцца ў вельмі добрым стане.

Са Спаса-Еўфрасіннеўскім жаночым манастыром ў Полацку звязаныя дзве буйныя праваслаўныя святыні. Па-першае, мошчы Святой Еўфрасінні Полацкай цяпер захоўваюцца менавіта ў гэтым манастыры. Ад самага канца 12-га стагоддзя і да пачатку 20-га стагоддзя, мошчы Святой захоўваліся ў Кіеве. Аднак, у 1910 годзе былі перанесены ў Полацк. Затым, у перыяд з 1920 і аж да 1943 года мошчы Святой часта ўскрывалі, перамяшчалі, выстаўлялі ў розных храмах і музеях, у тым ліку ў Віцебскім антырэлігійным музеі. І нарэшце, у 1943 годзе, адначасова з аднаўленнем працы манастыра, туды былі вернуты і мошчы Святой Еўфрасінні Полацкай. З тых часоў і да нашага часу яны застаюцца ў Полацку.

Па-другое, у дадзены манастыр Прападобная Еўфрасіння ў 1161 годзе ахвяравала пазалочаны напрастольны крыж, які пазней атрымаў назву - Крыж Еўфрасінні Полацкай. Гэты крыж уключаў часціцы мошчаў шматлікіх святых і Жыватворчага Крыжа Хрыстовага. Крыж быў выразаны мясцовым майстрам-ювелірам Лазарам Богшам. Гэты крыж з"яўляецца не толькі рэлігійнай рэліквіяй, але і вельмі каштоўным помнікам беларускай культуры. У 13-ым стагоддзі крыж быў вывезены з Полацку ў Расію, аднак зноў вернуты ў манастыр Іванам Грозным у 1563 годзе пасля паспяховай аблогі горада. У 1925 годзе крыж быў канфіскаваны з абіцелі савецкімі ўладамі. У 1941 годзе падчас Вялікай Айчыннай Вайны Крыж Еўфрасінні Полацкай бясследна знік і да гэтага часу не знойдзены. У 1997 годзе была выраблена дакладная копія крыжа Еўфрасінні Полацкай. Адноўлены крыж цяпер знаходзіцца ў манастыры ў Полацку.

Наступнай важнай славутасцю горада Полацка з"яўляецца комплекс будынкаў Богаяўленскага мужчынскага манастыра. Цэнтральны храм гэтага манастыра - Богаяўленская царква. Дадзеная царква была пабудавана ў 1779 годзе. У наш час гэты храм добра адрэстаўрыраваны. Манастырскія карпусы якія адносяцца да дадзенай абіцелі нават больш старадаўнія, яны ўзведзены у 17-ым стагоддзі, а ў нашы дні таксама знаходзяцца ў выдатным стане. Па некаторых дадзеных менавіта ў адным з карпусоў дадзенага манастыра некаторы час пражыў Сімяон Полацкі.

У горадзе Полацк ёсць яшчэ некалькі храмаў розных хрысціянскіх канфесій, якія неабходна згадаць. Так напрыклад, касцёл Святога Андрэя Баболі быў пабудаваны зусім нядаўна, у 1997 годзе. Іншы храм - Пакроўская царква, таксама быў узведзены не так даўно - у 1990 годзе. Ёсць у горадзе Полацк і храм не зусім уласцівы для Беларусі, а менавіта - Лютэранская кірха, пабудаваная ў 1888 годзе. Зараз у будынку кірхі размясціўся краязнаўчы музей.

Наступнай цікавай славутасцю горада Полацка з"яўляецца комплекс будынкаў былога калегіума і кляштара Езуітаў. Будынкі якія ўваходзяць у склад дадзенага архітэктурнага комплексу ўзводзіліся ў Полацку з 1750 па 1835. Яшчэ нядаўна большасць будынкаў, што ўваходзяць у гэты комплекс ўяўлялі з сябе руіны. Але на дадзены момант іх ужо аднавілі. Таксама ў склад дадзенага архітэктурнага комплексу некалі ўваходзіў велізарны і прыгожы храм - Касцёл Святога Стэфана (з 1830 года - Мікалаеўскі сабор), які быў узведзены ў 1738 годзе, а ў 1964 годзе ён быў узарваны і цалкам разбураны. Ад гэтага храма засталася толькі карціна на фасадзе аднаго з будынкаў Полацка, які стаяў насупраць разбуранага храма.

У горадзе Полацк раней было яшчэ шмат іншых манастыроў і храмаў. На жаль, далёка не ўсе яны захаваліся да нашых дзён. Некаторыя з іх сёння ўяўляюць сабой руіны, а іншыя разбураны да самай асновы. На месцы такіх цалкам разбураных манастыроў і храмаў, зараз можна ўбачыць толькі памятныя знакі.

Цікавай славутасцю горада Полацка з"яўляецца мураваны жылы дом 1694 пабудовы. Будынак, як бачым, вельмі старадаўні. З архітэктурнага пункту гледжання, тым не менш ён не вельмі прыкметны. Тым не менш, некаторай каштоўнасці гэтаму будынку дадаюць здагадкі аб тым, што менавіта тут у час сваіх візітаў у Полацк размяшчаўся цар Пётр I.

У горадзе Полацк вельмі шмат цікавых помнікаў. На адной з цэнтральных плошчаў горада Полацка размясцілася стэла ў гонар герояў вайны 1812 года. Дадзены 24-метровы чыгунны манумент - адноўленая копія помніка, узведзенага ў 1850 годзе і разабранага ў 1932 годзе. На тэрыторыі горада Полацка па некаторых разліках размяшчаецца геаграфічны цэнтр Еўропы, ў гонар чаго тут таксама маецца прыгожы помнік. Таксама ў горадзе Полацку размясціліся помнікі Усяславу Чарадзею, Сімяону Полацкаму, Крывічам, Еўфрасінні Полацкай і Францыску Скарыне. Ну і нарэшце ў горадзе Полацк маецца вельмі цікавы помнік літары "Ў".

Як ужо згадвалася горад Полацк вельмі старадаўні, ён мае багатую гісторыю. Таму, вядома ж, акрамя пералічаных славутасцяў ў горадзе Полацк маецца яшчэ вельмі шмат іншых цікавых будынкаў і архітэктурных помнікаў. Большасць з такіх будынкаў была пабудавана з 18-га і да пачатку 20-га стагоддзя. Горад Полацк стаіць у месцы дзе рака Палата ўпадае ў Заходнюю Дзвіну. Многія архітэктурныя помнікі Полацка маляўніча размешчаны на прыгожых берагах гэтых рэк. Гістарычны цэнтр горада Полацка прыгожа добраўпарадкаваны. У горадзе Полацку ёсць усе неабходныя аб"екты турыстычнай інфраструктуры. Усе гэтыя фактары выдатна дапаўняюць турыстычную атмасферу горада, і разам з ужо пералічанымі найкаштоўнейшымі аб"ектамі гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі робяць Полацк вельмі прывабным і адным з найважнейшых турыстычных напрамкаў для падарожнікаў па Беларусі.

Полоцк, ныне являющийся райцентром Витебской области, считается самым древним городом Беларуси. Первое упоминание о нём встречается в "Повести временных лет". Относится оно к 862 году, и связано с призванием варягов. Одного из своих наместников Рюрик посадил в Полотеске (так тогда произносилось название). В середине X века возникло Полоцкое княжество, которое в 1392 году вошло в Великое Княжество Литовское. В 1772 году в состав Российской империи отошла правобережная часть Полоцка. (Река Западная Двина). Левобережная сторона сделала то же самое через двадцать лет. В 1839 году в городе состоялся Полоцкий церковный собор, согласно решений которого из грекокатолицизма в лоно Православия вернулось более полутора миллионов верующих. С 1924 года Полоцк в составе Белорусской ССР. В 1944 году статус города был повышен до областного центра, но Полоцкая область просуществовала всего 10 лет.
Поблизости от вокзала город мало отличается от подобных российских городов, разве что почище. О том, что это Беларусь напоминает вывеска на местной забегаловке.

Стандартные пятиэтажки стояли с выкрашенными в один (но разный) цвет балконами. Не догадался посмотреть, как обстоит дело со стороны двора...

У одного из магазинов фигура торговца. Уже позже, в своей эволюции, эти особи дали тупиковую ветвь - менеджеров по продажам...

Обратил на себя внимание ДК явно советского периода.

Пришлось заглянуть и во дворы.

Сооружение напомнило крепость с бойницами. С учётом того, что съёмка происходила ранним утром, нападавших ожидают, как и в прошлый раз, с запада... (Можно убедиться, посмотрев, куда падает тень).

У одной из школ памятник Владимиру Азину. Во время Гражданской войны он командовал дивизией. Погиб в 25 лет.

Водонапорная башня, построенная (всего-то) в 1953 году, стала Природно-экологическим музеем.

Рядом с ним скульптура явно изображающая лодку, рыбу и сеть. Ну и, конечно, за всем этим незримо чувствуется фигура рыбака.

Частный дом с интересным фасадом. Правда, больше ничего интересного в нём нет.

Музей ткачества. Да и само строение привлекает внимание.

Напоминание об административном взлёте Полоцка после Великой Отечественной войны.
Дом офицеров.

Администрация Полоцкого района.

Боковое крыло тоже хорошо собой.

За этим домом находится стадион, построенный на месте бывших городских укреплений.

Памятник Ефросинье Полоцкой, известной беларусской святой.

Главной улицей города можно считать проспект Франциска Скорины (есть ещё улица Франциска Скорины, что вполне оправдано, т.к. хорошего человека должно быть много). Его середину занимает зелёный бульвар. На нём знак, указывающий, что здесь расположен географический центр Европы. (Установлено специалистами "Белаэрокосмогеодезии", и позже подтверждено российскими коллегами).

Сам Франциск тоже здесь. Взирает на гуляющих с высоты своего 5,5 метрового роста.

По ходу движения можно наблюдать достаточно интересные здания.

Суровый дедушка не кто иной, как Симеон Полоцкий. Поэт, драматург, переводчик и воспитатель детей русского царя.

А человек напротив воспитывал уже целый народ. Стоит он на низкой подставке, чтобы только ног не замочить во время дождя. Смотрит вдаль, пытаясь разглядеть там светлое будущее. Можно без проблем и усилий прикоснуться к вождю. (Где ещё такое возможно!).

Среди заслуг кинорежиссёра и сценариста Юрия Тарича руководство в 1943-1945 годах киностудией "Монголкино".

Вид старого Полоцка на одной из глухих стен. Подобное творчество встречалось в городе не раз.

Памятник букве У-краткое. В русском и украинском языках её нет.

Эта часть города невысока. За неимением иных доминант, данная обязанность возложена на пожарную каланчу.

С чего начинается Родина?... Полоцкая - с киноафиш у входа.

Архитектурный и логический центр Полоцка - площадь Свободы.

Городская администрация Полоцка расположилась в бывшем Духовном училище.

Вместительный автомобиль у здания банка напомнил о том, что беларусские деньги опять обесценились. Рассчитываться в магазине, с непривыки, сложно. (1 российский рубль равен был примерно 250 беларусских).

Здесь многое напоминает о войне 1812 года. Во время которой Полоцк два раза становился местом ожесточённых боёв.

Генерал Роман Кондратенко закончил Полоцкий кадетский корпус. Погиб в 1904 году при обороне Порт-Артура.

Память о Великой Отечественной войне.

В бывшем иезуитском коллегиуме теперь разместился университет.

О профиле сооружения можно догадаться по скульптуре, поставленной во дворе.

Ранее в комплекс зданий коллегиума входил величественный храм. Сначала на этом месте был возведён деревянный иезуитский костел. В 1663 году, после взятия Полоцка войсками русского царя Алексея Михайловича, «православные жители города и духовенство разобрали иезиутский костёл и из добытого материала выстроили двор для владыки». В 1745 году неутомимые иезуиты соорудили на этом же месте каменный костёл, который был освящён во имя Святого Стефана. В 1830 году, после присоединения города к России, храм был отдан Православной Церкви. Его перестроили и освятили, как Свято-Николаевский собор. При советской власти храм был закрыт. Окончательно здание было разрушено в 1964 году, а на его месте возвели обычную девятиэтажку. Уже в новое время у входа в жилой дом поставили скульптуру, изображающую то ли разомлевшую даму, то ли русалку.

Драматична судьба и Софийского собора. Храм на этом месте был построен после крещения Руси в XI веке. В Средние Века собор переходил от православных к грекокатоликам и наоборот, в зависимости от того, чья власть была в городе. Во время Северной войны в храме побывал Пётр I, у которого произошёл конфликт со священнослужителями. В результате чего четверо из них были убиты. Затем в Софийском соборе разместили пороховой склад, который взорвался, полностью уничтожив его. В 1750 году грекокатолики возвели здесь новый храм, который был освящён во имя Сошествия Святого Духа. В 1839 году собор передали православным. В 1924 году Софийский собор закрыли и организовали в его помещении краеведческий музей. Во время немецкой оккупации в храме проводились службы. В настоящее время в соборе находятся органный зал и музей.

Рядом с храмом огромный Борисов камень. Около него можно загадать желание. Вообще-то, желание можно загадать где угодно, поэтому не обязательно ждать поездки в Полоцк, особенно, если вы привыкли мечтать о вполне достижимых вещах.

Чуть ниже валуна бьёт ключ. Не исключено, что часть своих волшебных возможностей Борисов камень делегирует ему...

На противоположной стороне Западной Двины массово проводились работы по благоустройству территории. Наверное, скоро это место будет не узнать...

Новый костел Андрея Боболи, находящийся также на другом берегу, виден из многих мест.

На берегу Западной Двины установлен памятник бойцам взвода лейтенанта Григорьева. Эта группа из 23 человек захватила и удерживала небольшой плацдарм ценой собствнных жизней. Их подвигу Юрий Визбор посвятил песню. Считалось, что все солдаты погибли, но позже появилась информация, будто бы одного бойца выходили и поставили на ноги в госпитале.

У летапісах пазначана, што Полацк, існаваў з 862 года . Аднак археолагі, на полацкім гарадзішчы, знайшлі доказы таго, што людзі тут жылі ўжо ў 780 годзе. У сярэдзіне 10 стагоддзя, сфармавалася Полацкае княства. З Полацка пайшло хрышчэнне зямель сучаснай Беларусі.

Першыя звесткі аб Полацку, таксама звязаны з Рагвалодам - першым полацкім князем. Пасля яго 988-1001 гг., кіраваў горадам яго ўнук Ізяслаў , сын яго дачкі Рагнеды .

1003-1044 гг., прайшлі пад праўленнем Брачыслава, які павялічыў тэрыторыю Полацкіх землях, і заснаваў горад . Следам за ім, прыйшоў Усяслаў Брачыславіч - пры ім, княства дасягнула піка сваёй магутнасці, а таксама, будаваўся .

Дзяцінец, з княжацкім домам, Сафійскім саборам, жыллём феадалаў і гандляроў, размяшчаўся на высокім пагорку, за абарончымі ўмацаваннямі. Дамы і вуліцы, за межамі дзяцінца, былі раскіданыя ў хаатычным парадку. Горад вырас досыць хутка: да 12 стагоддзя плошчу гэтага старажытнага горада даходзіла да 80 гектараў.

У 1132 годзе, палачане паднялі паўстанне, з-за чаго змяніўся князь, і княства выйшла з Старажытнарускай дзяржавы. У гэтым жа стагоддзі, некаторыя тэрыторыі Полацкіх земляў, захапілі князі Ноўгарада, Чарнігава і Смаленска, абараняцца прыйшлося і ад крыжакоў і літоўцаў.

У другой палове 16 стагоддзя, на чале Полацка стаяў адзін з найбольш значных кіраўнікоў гэтай зямлі - Андрэй Полацкі . Пасля яго - Свідрыгайла, сын Альгерда. Далей Полацк увайшоў у склад ВКЛ, у 1498 атрымаў Магдэбургскае права .

Горад значна пацярпеў падчас Лівонскай, Смаленскай і руска-польскай войнаў. Двойчы апыняўся ў складзе царскай Расіі. У цэлым, да 1772 годзе - тэрыторыя Рэчы Паспалітай. Пасля яе падзелу - Расіі. За 20 гадоў горад перабудаваўся і пашырыўся, выраслі новыя будынкі, павялічылася колькасць жыхароў, палепшыўся гандаль.

З 1924 -га - у складзе БССР. У ліпені 41-га года, горад занялі фашысцкія войскі. Моцна пацярпеў прамысловы комплекс. Было створана гета, людзі жылі ў страшных умовах: у адным доме размяшчалі 10-15 сем"яў, жыллё не абаграваліся, у суткі вязні атрымлівалі толькі 100 грамаў сумесі хлеба з пілавіннем і мучную баланду, ваду ім не давалі. За ўвесь час існавання гета, тут загінула каля 8 тысяч габрэяў.

Вызвалілі Полацк у ліпені 44-га.

Выбітныя асобы, народжаныя на Полацкай зямлі

Ён скончыў Кракаўскую акадэмію, са ступенню доктара вольных навук, пазней - медыцынскі факультэт. У 1512-м, атрымаў ступень доктара медыцыны ў Падуанскім універсітэце.

У 1517-м, заснаваў Пражскую друкарню, дзе выпусціў першую друкаваную беларускую кнігу «Псалтыр». За 2 гады перавёў, і выдаў 23 кнігі Бібліі. Аднак, усе яны парушалі правілы перапісвання царкоўных кніг, таму так і не былі прызнаныя праваслаўнай і каталіцкай царквой. У 20-м годзе, у Вільні, сталіцы ВКЛ, ён адкрыў першую для гэтай дзяржавы друкарню.

Сучасны Полацк

Горад з насельніцтвам больш за 85 000 чалавек лічыцца геаграфічным цэнтрам Еўропы. Да нашых дзён ён захаваў мноства архітэктурных помнікаў мінулых стагоддзяў.

У 2002 годзе ў райцэнтры праходзілі "Дажынкі", у 2010 ён быў прызнаны культурнай сталіцай Беларусі. У 2012 горад адзначыў 1150-годдзе.

Гісторыя Полацка праз прызму архітэктуры

Пытанне “Што паглядзець у Полацку?” па-свойму няпростае, бо горад Полацк - гэта месца нараджэння шматлікіх гістарычных асоб і цэлая калекцыя унікальных па сваёй архітэктуры месцаў.

Агляд славутасцей Полацка трэба пачынаць з Сафійскага сабора, дзе нядаўна адно з памяшканняў было абсталявана пад канцэртную залу з органам, і зараз тут праводзяцца музычныя фэсты.

Сапраўдная каштоўнасць для Беларусі, бо гэта адзіны захаваны старажытны полацкі манастыр. Звярнуць сваю ўвагу варта і на , бо менавіта ў Полацку нарадзіўся Францыск Скарына.

Але не толькі адлюстраванай у архітэктуры гісторыяй каштоўны Полацк! Тут знаходзіцца помнік і помнік самай ў свеце - літары Ў!

Яшчэ больш цікавых выбітнасцей Полацка!

Апроч усяго іншага, у Полацку варта паглядзець на: Адпраўляйцеся на даследаванне горада з экскурсаводам ці адшукайце цікавыя месцы самастойна, атрымліваючы асалоду ад аднаго з самых старажытных гарадоў Беларусі!